اهميت تمرينات ذهني به نقل از صاحب نظران ورزش
نكته بسيار مهمي كه اغلب جدّي گرفته نشده و فراموش ميشود، تمرينات ذهني است. اگر ذهن با جسم هماهنگ عمل كند، نتيجه بهتري خواهيم گرفت. تمرينات ذهني، با تقويت نيمه راست مغز و هماهنگي سيستم عصبي، موجب ميشوند تا كارايي ما افزايش يابد. اگر براي يكبار به اين تمرينات بپردازيد، متوجه اهميت و تأثير مثبت آن خواهيد شد.
تمامي انسانها، صرفنظر از نژاد و جنسيت، از لحاظ جسمي و سختافزاري مشابه هم خلق شدهاند. همه داراي دست و پا، مغز و سيستم عصبي مشابهي هستند. به ياد داشته باشيد كه تنها تفاوت انسانها در علم، تجربيات و خاطرات آنها است. فرق يك دكتر با يك كارگر در علم و دانش او ميباشد. پس اگر كسي در هر گوشهاي از دنيا قادر به انجام كاري بود، ما هم ميتوانيم. به شرطي كه مانند او آموزش ديده و تمرين كرده باشيم.
«ماسوتا تسو اوياما» بنيانگذار سبك كيوكوشين كاراته، در كتاب طريقت كيوكوشين مينويسد:
«ورزشهاي رزمي تا حدّي به تمرينات جسمي نياز دارند، اما وحدت جسم و ذهن بيش از تمرينات بدني اهميت دارند. يكي از جنبههاي مهم هنرهاي رزمي شرقي، تأكيد بر تمرينات ذهني و تقويت روح است كه متأسفانه بعضي از جوانان امروزي به آن توجهي نداشته و بيشتر اصرار دارند كه به آنان فقط فنون رزمي آموخته شود. آنها جنبههاي ذهني و روحي را جزو مسائل نامفهوم ميدانند، چرا كه هيچگاه به اين تمرينات نپرداخته و اثر آن را بر خود تجربه نكردهاند و انسان تا زماني كه چيزي را با حواس خود حس نكند، بر حقيقت آن واقف نخواهد شد. ذهن و پرورش آن بر استعداد جسمي ارجحيت دارد و تمركز بر نقاط انرژي بدن، روش اصلي پرورش ذهن است.»
«استاد پولادگر» رياست محترم فدراسيون تكواندو در كلاس هماهنگي امسال مربيان استان قم به نكته بسيار مهمي اشاره نمودند. ايشان فرمودند كه تجربه چندين ساله ما در مسابقات مختلف كشوي، جهاني و المپيك بيانگر اين مطلب است كه عملكرد و كارايي يك مبارز 1 درصد مربوط به جسم و 99 درصد مربوط به روحيه است. كسي كه چند سال تمرين و تلاش مستمر داشته، تكنيكها و تاكتيكهاي رزمي را بهخوبي فراگرفته و از لحاظ توان، استقامت و تغذيه زير نظر مربيان و پزشكان مجرب در شرايط مطلوب قرار داشته باشد، وقتي وارد زمين مسابقه ميشود، تنها روحيه و تسلط بر ذهن است كه در نتيجه مسابقه او تأثيرگذار خواهد بود. اگر يك درصد روحيهاش خراب شود، ديگر مغز او فرمانهاي صحيح و سريع به عضلات نخواهند داد و كارايي او بهشدت پايين ميآيد.
«يوسف كرمي» يكي از افتخارات تكواندوي ايران و از مدالآوران المپيك 2004 آتن، در مسابقه خود با لوپز آمريكايي، بازي را با تفاضل يك امتياز واگذار كرده و با از دست دادن مدال طلاي المپيك، به مدال برنز اكتفا نمود. در بخشي از مصاحبه ايشان با ماهنامه هنرهاي رزمي (آبان 83) آمده است:
«اون روز يكي از بدترين روزهاي من بود. هرچي سعي كردم، نتونستم فكرم را با بدنم هماهنگ كنم. صبح كه اومدم تو سالن، حتي قبل از اينكه با حريف تايلندي مبارزه كنم، به دكتر بهرامي گفتم كه اصلاً دوست ندارم مسابقه بدم. نميدونم، اصلاً حسوحال درست و حسابي ندارم... لوپز بههيچ وجه تكنيكي نيست، فقط كمي بد قلقه. من اون روز از لحاظ بدني هيچ مشكلي نداشتم و در واقع يكي از روزهايي بود كه كاملاً آماده بودم. اگه فقط با 60 درصد از كارم جلوش بازي ميكردم، راحت ميبردمش. اون هفت امتيازي كه گرفت، در حقيقت خودم بهش دادم...»
«هادي ساعي» نيز در اين خصوص ميگويد:
«يوسف كرمي هم در المپيك خوب بود، ولي تنها به دليل عدم تجربه حضور در المپيك، در يك ديدار شكست خورد. يوسف در آتن حتي 50 درصد تواناييهاي خود را نيز به نمايش نگذاشت، فشار رواني باعث باخت وي به حريف آمريكايي شد.»
آندره آغاسي، كه يك ايراني مقيم آمريكا و قهرمان تنيس جهان است، راز موفقيت خود را چنين بيان ميكند:
«از سن ده سالگي، صدها بار در مسابقات تنيس شركت كرده و برنده شدهام! البته در عالم خيال، با تجسم واضح، روشن و مداوم پيروزي. اين تصور و تمرينات ذهني چنان آمادگي و اعتمادبهنفسي به من داد كه بهراحتي و بدون هيچ استرسي، در مسابقات شركت كرده و اغلب برنده ميشوم»
شبيهسازي و تمرين ذهني، يكي از روشهاي شناخته شده و علمي در رشتههاي مختلف مانند پزشكي، نظامي، فضايي و خلباني است. نكته مهم اين است كه شبيهسازي، تلقين نيست بكه تمرين است كه براي تسلط بر تكنيكها و كاهش استرس و اضطراب قبل از مسابقه، بسيار مفيد ميباشد. چه بسيار مبارزين قدرتمندي كه از لحاظ جسمي در بهترين حالت هستند، اما ذهن آنها آمادگي لازم را نداشته و قادر به تصميمگيري و هماهنگي در زمان مسابقه نيستند.
براي كسب موفقيت بايد ابتدا پيروزي را در ذهن خود تجسم كنيد و باور داشته باشيد كه ميتوانيد. براي مثال يك ورزشكار رزمي كه هنگام مسابقه دچار اضطراب و استرس ميشود، ميتواندبا استفاده از روش تجسم ذهني موفقيت خود را در برابر تمامي حريفان به ذهن نيمههوشيار خود تلقين كند. ابتدا بايد جملاتي را مانند جملات زير تهيه كند: «من تمام حريفانمرا شكست خواهم داد»، «هيچكس نميتواند در برابر من مقاومت كند»، «من از تمام حريفانمقويتر هستم». سپس همراه با بيان اين جملات صحنههاي موفقيت وپيروزي بر حريفان را نيزتجسم كند. اين تصويرهاي ذهني از موفقيت در آينده، احساس نشاطآوري را در وي به وجود ميآورد.يادتان باشد كه «راجر بانيستر» كسي كه براي اولينبار ركورد غيرممكن يك مايل در چهار دقيقه را شكست، ميگويد: